ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Τρίτη 29 Απριλίου 2014

Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΤΣΕΡΝΟΜΠΙΛ


 Ήταν ξημερώματα της 26ης Απριλίου 1986 όταν οι εργαζόμενοι στον πυρηνικό σταθμό «Βλαντιμίρ Ίλιτς Λένιν», στο Τσέρνομπιλ της Ουκρανίας, άρχισαν τις προγραμματισμένες εργασίες για ένα πείραμα, που σκοπό είχε να ελέγξει τα συστήματα ασφαλείας, αλλά οδήγησε στο μεγαλύτερο πυρηνικό ατύχημα. Στο πλαίσιο του πειράματος αυτού, οι τεχνικοί έκλεισαν τα αυτόματα συστήματα ρύθμισης της ισχύος της τέταρτης μονάδας του σταθμού, καθώς και τα συστήματα ασφαλείας, αφήνοντας ωστόσο τον αντιδραστήρα να λειτουργεί με το 7% της ισχύος του. 
Στη 1:23 το πρωί, η αλυσιδωτή αντίδραση στον τέταρτο αντιδραστήρα προκάλεσε διαδοχικές εκρήξεις, οι οποίες τίναξαν στον αέρα το ατσάλινο κάλυμμα του αντιδραστήρα, βάρους χιλίων τόνων. Τεράστιες ποσότητες ραδιενεργού υλικού σκορπίστηκε στον αέρα, μέσω του οποίου μεταφέρθηκε στις γύρω περιοχές με ταχείς ρυθμούς.
 Στις 28 Απριλίου, σουηδικοί σταθμοί παρατήρησης άρχισαν να καταγράφουν υψηλά επίπεδα ραδιενέργειας και απαίτησαν μια εξήγηση. Παρότι η σοβιετική κυβέρνηση αποπειράθηκε αρχικώς να συγκαλύψει το γεγονός, αναγκάστηκε να παραδεχθεί ότι υπήρξε ένα «μικρό ατύχημα». Επί δέκα ημέρες, τα φλεγόμενα πυρηνικά καύσιμα απελευθέρωναν στην ατμόσφαιρα εκατομμύρια ραδιενεργά στοιχεία, σε ποσότητα που αντιστοιχεί σε 200 βόμβες σαν αυτή της Χιροσίμας. Ραδιενεργός σκόνη απλώθηκε πάνω από την Ευρώπη και μέχρι το Βόρειο Πόλο. Χρειάστηκαν 7.000 τόνοι μετάλλου και 400.000 κυβικά μέτρα σιδηροπαγούς σκυροδέματος, προκειμένου να θαφτούν οι εκατοντάδες τόνοι πυρηνικών καυσίμων και ραδιενεργών συντριμμιών μέσα σε μια σαρκοφάγο. Επισήμως, 31 άνθρωποι πέθαναν λίγο μετά την έκρηξη. Όμως, από το 1986 έως σήμερα έχουν χάσει τη ζωή τους περισσότεροι από 25.000 στρατιώτες και πολίτες από την Ουκρανία, τη Ρωσία, τη Λευκορωσία και άλλες Δημοκρατίες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, οι οποίοι εστάλησαν στις εργασίες αποκατάστασης του σταθμού. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, περίπου 8,4 εκατομμύρια άνθρωποι στις τρεις αυτές χώρες έχουν εκτεθεί στη ραδιενέργεια, από την οποία έχει μολυνθεί έκταση 150.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, ίση με τη μισή έκταση της Ιταλίας. Τετρακόσιες χιλιάδες άνθρωποι εγκατέλειψαν τις εστίες τους, αλλά περίπου 6 εκατομμύρια εξακολουθούν να ζουν σε μολυσμένες ζώνες.
 Οι ακριβείς λόγοι που οδήγησαν σ' αυτή την τραγωδία παραμένουν άγνωστοι. Διαφαίνεται, όμως, ότι σημαντικό ρόλο έπαιξε μία σειρά αλυσιδωτών παραγόντων, όπως τα ανεπαρκή συστήματα ασφαλείας και προστασίας του αντιδραστήρα, καθώς και οι λανθασμένοι χειρισμοί (ίσως και χωρίς σχετική εξουσιοδότηση) των ελλιπώς καταρτισμένων εργαζομένων. 
Το μοιραίο εργοστάσιο του Τσερνομπίλ έκλεισε οριστικά το Δεκέμβριο του 2000, ύστερα από διεθνείς πιέσεις που δέχθηκε η κυβέρνηση της Ουκρανίας και υπό το φόβο νέων πιθανών εκρήξεων στους πεπαλαιωμένους αντιδραστήρες του.




Όποιος πιστεύει ότι η χώρα μας ήταν σχετικά ασφαλής από το ραδιενεργό νέφος, λόγω απόστασης, από την έκρηξη στο Τσερνομπίλ, πλανάται. Η χώρα μας δέχτηκε ποσότητες ραδιενέργειας η οποίες μάλιστα σε κάποιες περιπτώσεις στην κλίμακα μέτρησης, άγγιζαν και το κόκκινο.
 
Το παραπάνω βίντεο παρουσιάζει  ένα διαδραστικό χάρτη που εξέδωσε το Ινστιτούτο Προστασίας Ραδιενέργειας και Πυρηνικής Ασφάλειας της Γαλλίας,(IRSN) ο οποίος δείχνει μέρα με τη μέρα, ώρα με την ώρα, πώς εξαπλώθηκε η ραδιενέργεια πάνω από την Ευρώπη. Ο χάρτης καταγράφει την ραδιενέργεια από την 26η Απριλίου 1986 – ημέρα της έκρηξης - μέχρι και την 9η Μαΐου του ιδίου έτους, δηλαδή για δύο εβδομάδες.
 
Με κίτρινο χρώμα απεικονίζεται το σύννεφο που έχει μικρή ποσότητα ραδιενέργειας. Όσο το χρώμα αλλάζει και γίνεται σκούρο κίτρινο, πορτοκαλί, σκούρο πορτοκαλί και κόκκινο, τόσο τα επίπεδα ραδιενέργειας αυξάνονται.
 
Όπως θα δείτε από τη στιγμή της έκρηξης, σε ελάχιστες ώρες το ραδιενεργό νέφος έχει φτάσει ήδη από το Τσερνομπίλ της Ουκρανίας στην Πολωνία. Στις 27 Απριλίου οι χώρες της Βαλτικής βρίσκονται καλυμμένες από τη ραδιενέργεια η οποία έχει κατεύθυνση Βορειοδυτικά. Την επόμενη μέρα Αγία Πετρούπολη (τότε Λένινγκραντ) αλλά και Φινλανδία, Σουηδία και Νορβηγία έχουν καλυφθεί από το ραδιενεργό νέφος που συνεχώς εξαπλώνεται στη Βόρεια Ευρώπη.
 
Στις 29 Απριλίου η κεντρική Ευρώπη είναι στο “κόκκινο” με την Πολωνία και τη Γερμανία να έχουν δεχτεί την περισσότερη ραδιενέργεια. Όπως θα δείτε στο διαδραστικό χάρτη η περιοχή πάνω από το Τσερνομπίλ συνεχίζει να στέλνει ραδιενεργά νέφη στον ουρανό της Ευρώπης, αφού ο αντιδραστήρας δεν έχει σφραγιστεί ακόμη.
 
Στις 30 Απριλίου, ολόκληρη η ΕΣΣΔ, έχει καλυφθεί με ραδιενέργεια που φτάνει μέχρι και τις Ασιατικές και Καυκάσιες Δημοκρατίες της, ενώ για πρώτη φορά το σύννεφο αφού όπως είπαμε απλώθηκε στη Βόρεια Ευρώπη, τώρα αγγίζει Ελβετία και Βόρεια Ιταλία. Μέχρι εκείνη την ώρα δεν έχει έρθει ακόμη στα Βαλκάνια και την Ελλάδα.
 
Την επόμενη μέρα 1η Μαΐου,στις 8.30 το βράδυ, όπως βλέπετε στο χάρτη ολόκληρη η Ευρώπη είναι στο έλεος της ραδιενέργειας: Γαλλία, Γερμανία, Πολωνία Ουγγαρία, Ρουμανία, Τσεχοσλοβακία, Αυστρία, Βέλγιο, Ολλανδία, Ελβετία, Γιουγκοσλαβία, και σχεδόν ολόκληρη η Ιταλία πλην της Σικελίας. Τα ξημερώματα της 2ας Μαΐου, μια εβδομάδα μετά την έκρηξη, η ραδιενέργεια χτύπησε την πόρτα των Βαλκανίων. Αλβανία, Γιουγκοσλαβία, και Βουλγαρία καλύπτονται από ραδιενέργεια. Στις 07.30 το πρωί το νέφος καλύπτει και την χώρα μας. Η Βόρεια Ελλάδα “χτυπιέται” πρώτη, αλλά το νέφος συνεχίζει να κατευθύνεται νότια. Μέχρι το ξημέρωμα της επόμενης μέρα η Ελλάδα έχει καλυφθεί ολόκληρη από το ραδιενεργό σύννεφο. Στο Τσερνομπίλ ο αντιδραστήρα συνεχίζει να στέλνει ραδιενέργεια στην ατμόσφαιρα.
 
Την 3η Μαρτίου η Ελλάδα από το ανοιχτό κίτρινο χρώμα που ήταν καλυμμένη, αλλάζει και το χρώμα γίνεται πορτοκαλί. Δυο μέρες μετά ο εφιάλτης χτυπά την πόρτα μας. Από το Τσερνομπίλ μια κατακόκκινη μάζα ραδιενέργειας μεταφέρεται από τον άνεμο και απλώνεται πάνω από την Ελλάδα. Βουλγαρία και Τουρκία στον χάρτη εμφανίζονται και εκείνες κατακόκκινες. Την 7η Μαΐου, το κόκκινο εγκαταλείπει την Ελλάδα που ξαναγίνεται πορτοκαλί. Όπως θα δείτε ο αντιδραστήρας από την Ουκρανική πόλη έχει σταματήσει να στέλνει ραδιενέργεια γιατί έχει σφραγιστεί.
 
Στις 8 Μαΐου το νέφος καθαρίζει σιγά σιγά από την κεντρική Ευρώπη και την επόμενη μέρα φεύγει και από τα Βαλκάνια με κατεύθυνση νότια και Ανατολικά.
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.